Wiedza

Kaszuby słyną z silnego przywiązania do tradycji. Z pewnością można to odczuć również w tamtejszej kuchni. W regionalnych daniach kaszubskich w pełni wykorzystuje się składniki charakterystyczne właśnie dla tego regionu - czyli dary lasu, morza, rzek, jezior i przydomowych warzywniaków oraz sadów. Kuchnia ta jest stosunkowo prosta, jednak bardzo syta i - co najważniejsze - niezwykle smaczna! W dzisiejszym wpisie przedstawimy kilka najpopularniejszych potraw kuchni kaszubskiej, których z pewnością warto spróbować na Pomorzu. Zapraszamy!

Potrawy kuchni kaszubskiej - dlaczego warto ich spróbować?

Mieszkańcy Kaszub od zarania dziejów musieli radzić sobie z niekorzystnymi dla rolnictwa warunkami, widać to w tradycyjnych potrawach kaszubskich. Bazują one na podarunkach lasu i wody a także na ogólnodostępnych warzywach, takich jak ziemniaki, kapusta, brukiew lub marchewka. W deserach natomiast nie brakuje suszonych owoców, które można było przechowywać bez konieczności posiadania lodówki.

Tajemnica smaku tego regionu tkwi przede wszystkim w wysokiej jakości składnikach bazowych. Dzięki temu nawet tak proste potrawy, jak zupa brukwiowa lub kuch marchewny (słodkie ciasto z marchwi) są niesamowicie smaczne. Kuchnia kaszubska obfituje również w kruche i soczyste mięso gęsiny. Drób ten podaje się zarówno w całości, jak i w kawałkach lub formie pasztetów. Wśród kaszubskiego jedzenia nie brakuje także doskonałych ciast drożdżowych z regionalnymi owocami a w szczególności pysznymi kaszubskim truskawkami .

Ruchanki kaszubskie - klasyka wśród pomorzańskich specjałów i potraw

Ruchanki (nazwa pochodzi od kaszubskiego "wyruchane" czyli wyrośnięte) - to z pewnością najpopularniejsza kaszubskie placuszki. Są to chrupiące racuchy smażone na głębokim tłuszczu. Ruchanki robiono z żytniego ciasta przygotowywanego do pieczenia chleba. Tymi ciasteczkami zajadały się głównie dzieci, jednak dorośli sięgali po nie równie chętnie! Kiedyś placuszki smażono głównie w czasie zapustów, dzisiaj jednak przyrządza się je przez cały rok.

Obecnie ruchanki powstają z pszennego ciasta drożdżowego, do którego koniecznie należy dodać roztopiony tłuszcz. Może to być margaryna, jednak masło doda ciastkom wyjątkowej puszystości. Do ciasta na ruchanki można dodać również odrobinę ulubionego aromatu, np. waniliowego, rumowego, śmietankowego lub migdałowego. Gdy wyrośnie, wystarczy wrzucić je do rozgrzanego oleju i smażyć do momentu, aż się zarumienią. Tak przygotowane ruchanki posypuje się cukrem pudrem.

Według tradycyjnych przepisów kaszubskich gospodyń do ciasta na ruchanki należy dodać starte jabłko. Jest to jednak przekąska na tyle uniwersalna, że można podawać ją z dowolnymi dodatkami. Dzisiaj na Kaszubach można ją zjeść np. z dodatkiem białej czekolady, karmelu lub bitej śmietany. Świetnie smakują także z owocami, np. kwaśnymi malinami lub słodkimi jagodami. Placuszki kaszubskie można podawać również z dżemem, marmoladą lub powidłami.

Aromatyczne grzyby po kaszubsku - tradycyjny dodatek do dania głównego

Kaszuby słyną z lasów, które co jesień obfitują w różnorodne grzyby - mowa tutaj głównie o rydzach, borowikach, podgrzybkach, kurkach i kozakach. Z nich przygotowuje się pyszne zupy, sosy lub nadzienia do pierogów. Cała polska docenia smak i aromat grzybów, na pomorzu jednak te prezenty lasu podawane są w bardzo smaczny sposób. W tym celu grzyby zaprawia się je w pomidorowo-octowej zalewie, a następnie wekuje, aby móc cieszyć się nimi nawet w środku zimy.

Oczyszczone i ugotowane grzyby miesza się z podsmażoną na oleju cebulą. Samą zalewę przygotowuje się z wody, octu spirytusowego, koncentratu pomidorowego, mielonej papryki i cukru. Po zagotowaniu dodaje się do niej grzyby i dokładnie miesza. Gorącą masę przelewa się następnie do wyparzonych słoików, które dokładnie się zakręca i stawia do góry dnem. Tak pasteryzowane grzyby można przechowywać nawet przez kilka lat.

Grzyby w zaprawie pomidorowo-octowej to bardzo popularny dodatek do głównych dań kuchni kaszubskiej. Kwaśność octu spirytusowego i pomidorów jest idealnie zbalansowana dzięki dodatkowi cukru. Tak przygotowane grzyby świetnie komponują się z mięsem, jednak na Kaszubach jada się je także z chlebem. Jest to też świetna zagryzka idealna na imprezę.

Dania rybne - podstawa kuchni kaszubskiej

Kaszuby rybami stoją zarówno morskimi jak i słodkowodnymi. Są one głównymi składnikami wielu kaszubskich dań regionalnych. Wędzone, pieczone, smażone, gotowane w bulionie - ryby na Pomorzu jada się w każdej postaci!

Dużą popularnością na Kaszubach cieszy się śledź. Pierwsze źródła historyczne mówią o tym, że gospodynie domowe marynowały tę rybę w różnych przyprawach, wędziły nad dymem i zasalały w glinianych garach, śledzie pieczono w węgliszkach, obtaczano w mące i smażono lub po prostu gotowano. Dzisiaj ta ryba dalej jest istotnym składnikiem wielu kaszubskich potraw regionalnych. Kaszubi równie często sięgają po dorsza, z którego robią tzw. duszonkę. Aby ją przyrządzić, należy ułożyć kawałki ryby w brytfannie, doprawić przyprawami, skropić olejem i okrasić podsmażoną cebulką. Tak przygotowanego dorsza polewa się dodatkowo przecierem pomidorowym, a następnie zapieka.

Na Kaszubach popularne są także dania z ryb mielonych. Z mięsa robi się m.in. klopsiki, pulpeciki i kotlety. Tak przygotowane ryby je się z tłuczonymi ziemniakami, chlebem lub wcześniej wspomnianymi grzybami z zalewy.

Gęś pieczona w całości i nie tylko

Gęsina jest niemal tak popularna na Kaszubach, jak wcześniej wspomniane ryby. Wynika to z faktu, że gęsi były łatwe w hodowli nawet w tak niekorzystnych warunkach, jak te pomorskie. Dzisiaj ten drób jest serwowany zarówno na co dzień, jak i podczas różnych uroczystości rodzinnych.

Gęś na Kaszubach często jada się w całości. Jest to danie często przyrządzane na wyjątkowe okazje. Zazwyczaj gęsinę piecze się lub dusi w dużej ilości sosu. Tak przygotowane mięso można serwować z kartoflami, kaszą lub innymi ulubionymi dodatkami. Z kolei krew z gęsi często wykorzystuje się do przygotowania czerniny. Jest to zupa popularna także na Kujawach. Czerninę przyrządza się z kaczej lub gęsiej krwi i ugotowanego na drobiu rosołu. Do zupy dodaje się także ocet i przyprawy korzenne. Czerninę zabiela się śmietaną oraz podaje z kluskami - najlepiej takimi domowej roboty. Kiedyś zupę tę przyrządzano w specjalnych glinianych lub kamionkowych garnkach. Dzisiaj jest ona na tyle popularna wśród mieszkańców Kaszub, że może być przygotowywana również w tradycyjnych, domowych warunkach.

Dziadówka - czyli klasyczna kaszubska zupa

Zupy są głęboko zakorzenione w kulinarnej kulturze Kaszub. Swego czasu Pomorze było odcięte od ogólnopolskiej wymiany handlowej, przez co Kaszubi gotowali wyłącznie ze składników lokalnych. Tak też powstała zupa dziadówka - czyli zupa bazująca na ziemniakach i maślance. Kiedyś potrawa ta była popularna jedynie wśród ubogich mieszkańców kaszubskich wsi. Dzisiaj jednak dziadówką zajada się cały region, a także zwiedzający go turyści.

Dziadówka to zupa, która jest bardzo prosta w przygotowaniu. Jej bazą są ziemniaki, które gotuje się w niewielkiej ilości wody. Następnie do przygotowanego wywaru dolewa się maślankę wymieszaną z mąką. Aby dziadówka była jeszcze bardziej aromatyczna, dodaje się do niej także zeszkloną cebulę. Zupę podaje się z wytopionym na suchej patelni boczkiem.

Dziadówka to z pewnością jedna z najpopularniejszych w kuchni kaszubskiej potraw. Jest bardzo prosta w przygotowaniu, a niezbędne składniki można zakupić w niemal każdym sklepie. Zupa ta świetnie oddaje prostotę, smakowitość, a przy tym pomysłowość kaszubskiej kuchni.

Jeśli prowadzisz restaurację lub produkujesz regionalne wyroby napisz do nas regionalia@programdiety.pl chętnie będziemy Cię bezpłatnie promować w zakładce REGIONALIA

W serwisie programdiety.pl  inspirujemy się tradycyjnymi potrawami, tak powstała nasza wersja Dziadówki bez boczku ale równie smaczna.

Jeśli chcesz zobaczyć przepisy z gramaturą dostosowaną do Twoich potrzeb zarejestruj się Możesz to zrobić zupełnie za darmo.

Nasz przepis na zupę Dziadówkę

Jadłospis 1600 kcal - Obiad 561 kcal  (13:00-16:00) 

Czas przygotowania: 40 min

Kaszubska dziadówka z kurczakiem

• kurczak, pierś bez skóry, świeża - 96 g,
• sól kamienna - 1 g,

          —--------------------------------------------------------

• masło klarowane - 12.8 g,
• cebula, świeża - 40 g,
• liść laurowy, suszony - 0.3 g,
• ziele angielskie, ziarno suszone, mielone - 0.3 g,
• woda - 288 g ,
• ziemniaki, świeże - 59 g,

  —--------------------------------------------------------
• maślanka naturalna, 3.3% tłuszczu - 77 g,
• mąka żytnia, typ 2000 - 6 g,

  -----------------------------------------------------------
• pieprz czarny, nasiona suszone, mielone - 0.2g
• sól kamienna - 3,4 g,
• pietruszka, natka świeża - 3.2 g,

  ----------------------------------------------------------
• chleb żytni, pełnoziarnisty - 90 g.

WYKONANIE:

• kurczak, pierś bez skóry, świeża - oczyszczona, pokrój w paski i posól
• cebula, świeża - obrana z łupin, pokrój w kostkę,
• ziemniaki, świeże - obrane ze skóry, pokrój w kostkę
• pietruszka, natka świeża - umytą, posiekaj,
• chleb żytni, pełnoziarnisty - przygotuj kromki

W garnku przygotuj tłuszcz, wrzuć cebulę, smaż do zeszklenia, dodaj ziele i liść laurowy, następnie zalej wodą, dodaj ziemniaki. Gotuj na małym ogniu aż ziemniaki zmiękną. Rozbełtaj maślankę z mąką i wlej do zupy. Dodaj przyprawy i mięso, zagotuj. Do gotującego się wywaru dosyp posiekane zioła. Zupę podawaj z pieczywem. Smacznego! :) 

Jedzenie na Kaszubach - czego warto spróbować?

Lista Kaszubskich potraw nie kończy się na wyżej wymienionych daniach. Warto wybrać się w kulinarną podróż korzystając z naszej podstrony REGIONALIA. Pomorze ma do zaoferowania wiele przepysznych dań, dla ułatwienia przygotowaliśmy ściągę - spis tradycyjnych potraw:

• babka gotowana
• ruchanki
• żuchel - kartoflanka
• kaszubska zupa rybna w dwóch wersjach, jedna z ryb słodkowodnych, druga z morskich
• kaczka nadziewana żurawiną 
• dziadówka
• potrawka z kurczaka
• śledź po kaszubsku
• zylc - galareta po kaszubsku 
• czernina
• zupa brukwiowa
• okrasa - pasta mięsna 
• gęś pieczona
• jajecznica z węgorzem 
• kuch z kruszonką 
• śledź po rybacku
• zupa brzadowa
• rydze po kaszubsku
• ryby smażone na chrupko 
• szmurowany pomuchel
• kuch marchwiowy
• lin po kaszubsku
• szmurowana kapusta
• purcle kaszubskie
• półgęski 

Jeśli chcesz dodać do naszej listy danie kuchni kaszubskiej lub polecić miejsce gdzie można zjeść tradycyjne kaszubskie potrawy, napisz do nas regionalia@programdiety.pl

Poczytaj o tradycyjnych produktach i daniach regionalnych:

Kuchni Małopolskiej 

Kuchni Podlaskiej

Kuchni Kurpiowskiej 

Kuchni Wielkopolskiej